دانلود مقاله کتاب و کتابخانه در تمدن اسلامی و جایگاه آن در ایران و دلایل افول این کتابخانه ها
خلاصه
با توجه به اهمیت کتاب و کتابخانه در جهان اسلام، که ناشی از تعالیم این مکتب آسمانی است، و وجود احادیث و روایات بیشماری از رسول اکرم و ائمه درباره دانش و پژوهش، جایگاه کتاب و کتابخانه در تمدن اسلام به وضوح آشکار می شود.
در دوران تمدن اسلامی دو دوره کلی و بارز وجود دارد، دوران رشد و شکوفایی علم و دانش در این تمدن، که باعث به وجود آمدن کتابخانه های بسیار بزرگ و کاملی شد که به کمک دانشمندان و محققان آن زمان به وجود آمدند و دیگر دوره افوق که در این دوره به دلایل مختلفی از جمله عوامل درونی و بیرونی، افول علم و دانش و در کنار آن کم رنگ شدن نقش کتابخانه ها در جهان اسلام را شاهد می باشیم.
کلید واژه ها: ایران- تاریخ- تمدن اسلامی – کتاب – کتابخانه ها
مقدمه
کتاب و کتابخانه در تمدن از درجه و جایگاه ویژه و والایی برخوردار بوده است. این جایگاه بیشتر ناشی از تعالیم مکتب اسلام اس۰ت. اسلام؛ مکتب علم و دانش، و مسلمانان را به دانش اندوزی توصیه می کند. احادیث و روایات بیشماری از نبی اکرم و ائمه – علیهم السلام- درباره فضایل علم و دانش که از طریق کتاب و کتابخانه منتقل می شوند، وجود دارد.
با توجه به عنایت خاصی که مکتب اسلام به علم و دانش داشته است و راه بهروزی و سعادتمندی را از آن علما می داند، بدیهی است که توجه به کتاب به عنوان ابزاری با ارزش برای انتشار علوم در خور توجه و دقت است و نباید فراموش کرد که معجزه پیامبر اسلام خود، کتاب است و در دومین سوره قرآن کریم در ابتدا به کتاب اشاره دارد. ” ذالک الکتاب لا ریب فیه هدی للمتقین” (بقره، ۲).
اگر چه در روزگاران قدیم، کتاب همچون زمان حال گسترش پیدا نکرده بود، و افراد با سواد و کسانی که می توانستند بنویسند و بخوانند قشر وسیعی از جامعه نبودند، اما مسلمانان به ویژه در رابطه با اعتقادات دینی خود مبنی بر حفظ و نگهداری قرآن کریم از دستبرد حوادث روزگار و ثبت و ضبط آنچه از پیامبر اسلام می شنیدند، خود را موظف به نگارش می دانستند و بر حفظ و نگهداری آنها مراقبت می کردند.
مسلمانان هر چه از زمان پیامبر دورتر می شدند، خود را به نگارش و ثبت و ضبط وقایع نیازمند تر می دیدند و پا به پای تکامل خط و به همراه حفظ و ضبط قرآن کریم و آثار پیامبران و معصومین برای کسب اطلاع و آگاهی از اندوخته های اقوام دیگر نیز، تلاش وافر می نمودند.
فهرست مطالب
خلاصه ۱
مقدمه ۲
ابزار و وسایل کتابت در دوران اسلام ۳
کتابخانه های تمدن اسلامی ۳
الف: کتابخانه های شخصی ۶
ب: کتابخانه های مساجد ۶
ج:کتابخانه های عمومی ۶
معرفی برخی از کتابخانه های عمومی دوران اسلامی ۷
کتابخانه حلب ۷
کتابخانه شاپور ۷
کتابخانه سید رضی ۸
کتابخانه سید مرتضی ۸
د- کتابخانه های نیمه عمومی ۹
کتابخانه فارس ۹
کتابخانه رامهرمز ۹
کتابخانه بصره ۱۰
کتابخانه ابن شاه مردان ۱۰
کتابخانه صاحب بن عباد ۱۰
چگونگی اداره کتابخانه ها و نحوه در آمد و مخارج آنها ۱۱
شیوه های تهیه کتاب ۱۱
کتابخانه های ایران اسلامی ۱۲
دلایل افول کتابخانه های اسلامی ۱۵
عوامل برونی ۱۶
عوامل درونی ۱۶
نتیجه ۱۷
یادداشت‌ها : ۱۸
Abstract ۲۰
دکتر غلامحسین سعیدیان ۲۲
چکیده ۲۲
کلید واژه‌ها ۲۳
مقدمه ۲۴
آذربایجان بزرگ و امیرخان ترکمان ۲۵
پی‌نوشت‌ها و توضیحات ۳۶
منابع و مأخذ ۴۸
سیاست‌های شاه عباس اول در رونق تجاری ایران ۵۲
چکیده ۵۲
واژه‌های کلیدی: ۵۲
مقدمه ۵۲
اقدامات شاه عباس اول در رشد و تجارت ۵۷
الف- امینیت راه‌ها ئ مبارزه با راهزنان ۶۰
ب- احداث راه و کاروانسرا ۶۰
ج- حمایت از اتباع خارجی ( بازرگانان و مبلغان مسیحی) ۶۲
د: استفاده از ارمنه در تجارت ابریشم ۶۶
نتیجه ۶۸
پی‌نوشت‌ها و یادداشت‌ها ۶۹
فهرست منابع ۷۳
عنوان مقاله: ۷۷
چکیده: ۷۷
کلید واژه‌ها ۷۸
مقدمه: ۷۸
الف: شهرها ۸۱
ب: رودها و رودخانه‌ها ۹۶
ج: دریاها و دریاچه‌ها ۹۷
د-کوه‌ها ۹۸
ه: دژها و قلاع ۹۹
و: اماکن جغرافیایی دیگر ۱۰۱
پی نوشت‌ها ۱۰۳
فهرست منابع و ماخذ ۱۰۹
فرمت فایل: WORD
تعداد صفحات: 114
مطالب مرتبط