مقاله سجده

دانلود مقاله سجده مقاله در مورد سجده تحقیق مقاله درباره سجده مقاله در مورد سجده سهو مقاله درباره سجده سهو تحقیق در مورد سجده تحقیق درباره ی سجده سهو تحقیق درباره سجده سهو تحقیق در مورد سوره سجده تحقیق در مورد سجده سهو تحقیق درباره ی سجده تحقیق سجده تحقیق سجده سهو

مقاله سجده

کوتاه ترین راه تقرب به خدا

هرچند که راه های رسیدن و تقرب به خدا، گوناگون و به تعبیر برخی به تعداد انسان ها بلکه به شمار نفس ها و دم های هر شخصی است، با این همه برخی از راه ها کوتاه تر و برخی دیگر دورتر است.

انسان عاقل همواره در جست وجوی کوتاه ترین و آسان ترین راه هاست، و لذا به جست وجوی این راه در آیات و روایات برمی آید.

از سوی دیگر، تفاوت آدم ها و حالات انسانی موجب می شود که هر کسی به راهی گرایش و تمایل بیش تری داشته باشد. چنان که حالات قبض و بسط آدمی نیز موجب می شود تا در زمانی به برخی از راه ها تمایل بیش تری یابد و از برخی دیگر دوری کند. با آن که همه این راه ها به خدا ختم می شود و همه مانند آب واحدی است که از آسمان حق و حقیقت به سوی آدمی جاری و روان است، ولی آثار و برکات آن، متنوع و متعدد همانند درختان و گیاهان و میوه های آن هاست. انسان هر میوه را با بو و طعم و مزه مختلفی می یابد و بدان گرایش پیدا می کند.

با این همه برخی از راه ها و ابزارها و اسباب تقرب، از هر لحاظ کوتاه تر، آسان تر و دلپذیرتر است. یکی از راه هایی که دارای این ویژگی است، سجده است که در آیات بسیاری به آثار و برکات آن اشاره و به عنوان کوتاه ترین راه تقرب معرفی شده است. نویسنده در این نوشتار با بهره گیری از آیات قرآنی و تحلیل آن نسبت به سجده کوشیده است تا نگاهی گذرا به این مباحث داشته باشد. با هم این مطلب را ازنظر می گذرانیم.

● حقیقت سجده

سجده در معنای لغوی به حالتی از حالتهای انسانی اطلاق می شود که در جوارح و بدن ظاهر می شود. در کتاب لغت سجده را به معنای خم شدن و کرنش در برابر دیگری با مالیدن پیشانی به خاک گفته اند.

اما در حقیقت این حالت کرنش ظاهری و پیشانی بر خاک گذاشتن در برابر کسی و یا چیزی، ظاهر معنا و نمادی از حقیقت دیگری است که در باطن سجده کننده وجود دارد. حقیقت معنای سجده را باید در فروتنی، تواضع، تذلل و خواری نسبت به مسجود له دانست. از این رو سجده را به معنای تذلل و عبودیت و پذیرش بندگی دانسته اند.

در اصطلاح قرآنی، از آن جایی که تنها ذات قابل پرستش و معبود واقعی و حقیقی، خداوند تبارک و تعالی است و تنها اوست که سزاوار اطاعت بی چون و چرا می باشد، سجده معنای خاصی می یابد. بنابراین سجده در فرهنگ قرآنی چنان که قرآن شناس به نام اصفهان، علامه راغب اصفهانی بیان داشته عبارت از تذلل و عبادت برای خداوند است. (مفردات الفاظ قرآن کریم؛ راغب اصفهانی، ص۳۹۶ ذیل واژه سجده)

در فرهنگ قرآنی، سجده بر دو گونه است: سجده اختیاری که مخصوص موجودات عاقل و صاحب اراده چون فرشتگان، جنیان و انسان است که در دو مورد اخیر به سبب وجود اراده و حق انتخاب، امری اختیاری است؛ و سجده تسخیری که شامل سجده جانوران و گیاهان و جمادات و در برخی از موارد سجده همه آفریده های هستی می شود. (همان)

نکته قابل توجه اینکه سجده هر موجودی با موجود دیگر ازنظر ظاهری و شکلی تفاوت دارد هرچند که در معنا یکی است و هیچ تفاوتی ازنظر مفهومی یعنی تذلل و عبودیت و اطاعت نیست. بر این اساس هنگامی که درباره سجده انسان گفته می شود که سجده عبارت از قرار دادن پیشانی بر زمین و خاک است (المصباح، ج۱و۲؛ ص۲۶۶ ذیل واژه سجده) مراد این نیست که همه موجودات دیگر نیز به این شکل سجده می کنند.